‘‘Vroeger was dit onderzoek niet nodig. Je kwam elkaar gewoon tegen, ja toen was saamhorigheid nog echt een begrip.’’
Hoe werkt een alibi?
Tijdens het onderzoek vertelden de mensen in de straat vaak over vroeger. Vroeger was alles beter. Wij onderzochten wat er dan vroeger was, dat het zoveel beter maakte.
Een vrouw vertelde dat in de jaren zestig maar 1/5 deel in de straat een televisie bezat.
Gevolg: 4/5 van de straatbewoners bevond zich vaak voor de buis van een van de televisiebezitters. Zo ontstond een plek voor contact.
Het ramenlappen was vroeger vaste prik op woensdagochtend. En wat gebeurde er.. Terwijl de huisvrouwen hun ramen lapten en de kinderen op straat speelden, ontstond er een plek voor contact. Ze hadden een alibi!
Voorbeelden van moderne alibi’s
lekke band
bankjes in voortuin
buurtbarbecue
iedereen een hond
pakketjes voor de buren aannemen
Alle interventies die we hebben ontworpen voor meer contact tussen buren zijn moderne alibi’s.
Hieronder een aantal van onze ideeën:
GROEN IN DE STRAAT
Het ontbreekt de straat aan mooi groen. Mensen ergeren zich hieraan maar niemand lijkt er echt iets aan te doen.
Wij legden een groene (nep) grasmat neer, zetten er 4 stoelen op en de tekst: ‘GROEN? GEWOON DOEN!’
Groen? gewoon doen!
Buren met kennis van planten en bloemen, een buurman die grafisch vormgever is en enkele enthousiastelingen kwamen bij elkaar. Dit voorjaar verspreiden zij in hun straat een flyer met allemaal praktische ideeën voor meer groen in de straat. Voor een goed plan heb je soms dus niets meer nodig dan een nep grasmat: een afgebakende context om met elkaar aan de slag te kunnen gaan!
NIEUWE BEWONERS RITUEEL
Vroeger was het gebruikelijk om je voor te stellen als nieuwkomer in een straat. Tegenwoordig is dat niet meer zo. Verhuizen levert veel stress op. Er is vaak maar weinig ruimte om ook nog kennis te maken met de buren. En als je er dan twee maanden woont is het een beetje gênant dat je de namen van de buren niet meer weet… Jammer toch? Het lijkt bewoners te ontbreken aan een goede reden om zelf langs te gaan bij nieuwe buren.
Het is in de Achterhoek gebruikelijk een meiboom te plaatsen als van een nieuw gebouw het hoogste punt bereikt is.
Wanneer je aankomt in een hotel staat er vaak een welkomstpakketje voor je klaar.
NIEUW RITUEEL:
De nieuwe buren in een straat worden verwelkomt met de ‘welkom in de straat-doos’. Iedereen kan er wat in doen: koffie, thee, koekjes, tegoedbonnen voor een kop koffie voor later, of een bloemetje. Alibi’s om de nieuwe buren te ontmoeten en de verhuizers kunnen op een rustig moment kennismaken met de mensen bij wie ze in de straat zijn komen wonen.
DE KLEINSTE VORM VAN ZORG
Bij zorg denken mensen aan dingen als wassen en steunkousen aantrekken.. En dat is nou net iets wat je liever niet voor je buren wilt doen. We gingen op zoek naar veel kleinere vormen van zorg. Daar werden de bewoners wel enthousiast van.
‘‘Iedereen heeft toch wel twintig minuten’’? Wat kan jij doen in twintig minuten? En hoe laat je dit aan je buren weten?
‘De kleinste vorm van zorg invulboek’ was een van de uitingsvormen die Willemieke presenteerde op de Dutch Design Week.
DE LIEF EN LEED POT
Hulp vragen is zo lastig omdat het gevoel dat je bij iemand in het krijt staat heel ongemakkelijk kan zijn. Vooral de oudere mensen in ons onderzoek vroegen daarom liever niet om hulp. Een jonge buurman loste het ongemak op: “als je dan persé iets terug wilt doen stop je toch een euro in een lief-en-leed pot?” Wij denken dat de titel beter kan, maar wat een goed idee! Hulpontvangers zijn van hun ongemak af en het is leuk dat er een potje is waarmee je zo nu een dan eens iemand in de straat een hart onder de riem kan steken of feliciteren.
Als je dan perse iets terug wilt doen, stop dan een Euro in de Lief-en-Leed-Pot!
Tijdens het onderzoek in de Volksbuurt in Zwolle zijn vele ideeën en nieuwe alibi’s ontstaan voor meer sociaal contact in een buurt. Veel van deze ideeën hebben we in een fysieke vorm gegoten en aan de straat gedoneerd. Al deze vormen zitten bij elkaar in de ‘Buurtkast’ een kast midden op straat, die ook weer een alibi vormt voor sociaal contact.
We organiseerden een opening van de kast, verspreiden een uitnodiging en hingen een slinger op. De buren kwamen hun huizen uit om te kijken wat er allemaal gebeurde. Handen werden geschud, namen uitgewisseld en het eerste contact werd gelegd.
Wat wij later hoorden? Er waren drie commissies opgericht, inmiddels is er een Facebookpagina en de buren zijn al twee keer bij elkaar gekomen voor nieuwe plannen. Missie geslaagd!
